Protest music after the Coup (12 September 1980 )


The roots of the rebellious/protest music in Anatolia goes back to 16. century. Asiks who lived in that era, like Pir Sultan Abdal, Koroglu and Dadaloglu who lived in 18th century are still the inspirations. The tradition of rebellion have gone for centuries and have given many song to  this geography´s culture.

It wont fit into books.

Ozan tradition, which was carried into 20 th century with master ozans like Asik Veysel, went into a different period while changing its form. Ruhi Su, who had a western music education gave a different breath to the folk music and become a pioneer of the revolutionist music.

On the other hand Âşık İhsani, Mahzuni Şerif, Nesimi Çimen, Davut Sulari, Muhlis Akarsu, Ali Ekber Çiçek, Sümeyra Çakır, Neşet Ertaş, Arif Sağ, Musa Eroğlu and Yavuz Top planted the seeds of ´modern protest music´ by blending the  traditional motives in Western forms. While Sanar Yurdatapan with Melike Demirag and  Timur Selçuk were representing the modern protest musicians of the era, names of Ali Asker, Rahmi Saltuk and Sadik Gürbüz were standing up as the traditionalists.


While being upset because of trying to tell an period with its heros which wont fit into books, lets move to the era of ´Rearing up again´; the  time period after the coup (12 September 1980 )  

Waking up with Hasan Mutlucan


I was a kid, but I remember Hasan Mutlucan who used to sing the song ´Rearing up again´on a black and white Telefunken tv.  He was a great interpreter and the album was a great album called ´songs of bravery´ became the tool of the coup´s propaganda. Mutlucan who was nicknamed as ´the singer of the coup´, expressed his discomfort at every opportunity until he died. "I am fed up to wake up with my own songs´ said the singer who told he was a social democrat and against the coups..

After and before the coup, social, politic and economic results are not our subject here. But of we look at its music part and it is pitch dark... Protest musicians were broken; some of them escaped from Turkey,  some were jailed, some locked themselves into their inner worlds..The era of ´the trio of funny dancers´ started

"There is money in this"

Years pass and a person who alleged to combine 4 political movements, become an PM. The air was milder. Two important albums were released in 1983: Ada, the masterpiece of  Zulfu Livaneli, who once again started an new era and Akdeniz Akdeniz from yeni Turku which we will talk about in the third of the series. (a song from akdeniz akdeniz- Gurbete kacacagim)

Then, many protest musicians who thought "there is money in this", appeared. Media names this movement as ´unique music´.(we will discuss the names of the music in a different writing. We call this again as ´protest music´ or ´opposition music´

If we ignore the masters of 1970s, we can sub categorize these opposition musicians who made their names known after 1980. But in a simplistic way, we can talk about two different groups from the points of musical forms and the language:

-Singers who their roots go into the folk music and use baglama as their main instrument and  sing with revolutionist-almost militants- tones
-Singers who were trying to catch the universal while feeding themselves from local culture; who accepted polyphony in music form; who accepted poetic and indirect fashion in content 


There are many respectable singers and groups in each category who could be a subject to a whole writing. Instead of squeezing them into the remaining section we analyze them in the next two weeks. 

Next week: "singers who use saz as weapon and the words as bullets"


Listen, make others to listen

We enter into 1980s today. This list goes to the people who says "are you trying to go back to before 1980s´. It would not be bad at all. See how beautiful things there were:

» Ruhi Su - Mahsus Mahal
» Kerem Güney - Bu Memleket Bizim
» Zülfü Livaneli - Atlinin Türküsü   (from the same album..Cordoba with Al Di Meola in New York)
» Fikret Kizilok - Vurulmusum  (translation )
» Cem Karaca - Parka
» Selda Bagcan - Yuh! Yuh!
» Timur Selçuk - Dönek Türküsü
» Edip Akbayram - Analara Kiymayin  Efendiler
» Ali Asker - Ocaklar
» Melike Demirağ - Yarın -( my addition. arkadas from the same album)

-------------

This is a direct translation from a column from daily Taraf:

http://www.taraf.com.tr/hakan-tore/makale-12-eylul-sonrasi-muhalif-muzik-1.htm

(a copy and paste of the whole article)

Anadolu’da söylenmiş isyankâr türkülerin kökleri 16. yüzyıla uzanır. O dönemde yaşamış Pir Sultan Abdal, Köroğlu ve 18. yüzyıl ozanı Dadaloğlu bugün bile pek çok sanatçının esin kaynağıdır, rehberidir... Müzikte isyancı gelenek, yüzyıllar boyu sürdü; bu coğrafyanın kültürüne binlerce türkü verdi.

Kitaplara sığmaz

Âşık Veysel gibi ustalarla 20. yüzyıla taşınan ozan geleneği 1950’li yıllarda biçim değiştirerek yeni bir döneme girdi. Batı müziği eğitimi almış Ruhi Su, halk müziğine yeni bir soluk verdi ve müzikte devrimci akımın öncülüğünü yaptı.

Diğer yandan Âşık İhsani, Mahzuni Şerif, Nesimi Çimen, Davut Sulari, Muhlis Akarsu,Ali Ekber Çiçek, Sümeyra Çakır, Neşet Ertaş, Arif Sağ, Musa Eroğlu ve Yavuz Top 1960 ve/veya 70’li yıllarda geleneksel akımın politik/ politik olmayan önemli temsilcileri olarak müzik tarihimize geçti.

Ardından “kentli âşıklar”ın dönemi başladı. Zülfü Livaneli, Selda Bağcan, Kerem Güney,Edip Akbayram, Cem Karaca ve Fikret Kızılok geleneksel motifleri Batı müziği formlarıyla harmanlayarak “çağdaş protest müzik” türünün tohumlarını attı. Şanar Yurdatapan ileMelike Demirağ ve Timur Selçuk dönemin modern muhaliflerini temsil ederken Ali Asker,Rahmi Saltuk ve Sadık Gürbüz gelenekselcilerin öne çıkan isimleriydi...

Kitaplara sığmayacak bir dönemi ve onun sanatçılarını böyle bir nefeste anlatmaya kalkışmanın burukluğunu yaşayarak Yine de Şahlanıyor’la başlayan döneme geçelim; 12 Eylül sonrasına...

Hasan Mutlucan’la uyanmak

Çocuktum, lakin yukarıda adı geçen türküyü söyleyen Hasan Mutlucan’ı Telefunken marka siyah-beyaz bir televizyonda izlediğimi hatırlıyorum. Usta bir yorumcu ve Kahramanlık Türküleri adında çok güzel bir albüm, darbenin propaganda aracı hâline getirilmişti. Adı “darbe türkücüsü”ne çıkan Mutlucan, bundan duyduğu rahatsızlığı ölene kadar her fırsatta dile getirdi. “Kendi sesimle uyanmaktan bıkmıştım artık” demişti, sosyal demokrat ve darbe karşıtı olduğunu belirten sanatçı.

Darbenin öncesi sonrası; sosyal, politik, ekonomik sonuçları malumunuz ve konumuz dışında. Müzik tarafına bakarsak işin, kapkaranlık... Muhalif sanatçıların kolu kanadı kırılmış; kimi ülkeyi terk etmiş, kimi tutuklanmış, kimi kendi dünyasına çekilmiş... Komedi Dans Üçlüsü çağı başlamıştır artık!

“Bu işte ekmek var”

Yıllar geçer, dört eğilimi birleştirdiğini söyleyen biri başbakan olur. Hava biraz yumuşamıştır. 1983 yılında iki önemli albüm yayınlanır: Bir kez daha bir dönemin başlangıcına imza atanZülfü Livaneli’nin başyapıtı Ada ve serinin üçüncü bölümünde bahsedeceğimiz Yeni Türkü’nün Akdeniz Akdeniz’i.

Sonrasında, Unkapanı’nın “burada ekmek var” motivasyonuyla pek çok muhalif sanatçı ve grup çıkar ortaya. Medya “özgün müzik” tanımını uygun görür bu yeni akıma. (Müzikte tür adlarını ayrı bir yazıda tartışacağız. Biz yine “protest müzik” ya da “muhalif müzik” diyelim.)

Kökü 70’lerde olan ustaları inceleme dışında bırakıp, 80 sonrası adını duyuran muhalif sanatçıları pek çok alt kategoriye konuşlandırabiliriz. Ama en basit ayrımıyla, müzikal yapı ve dil açısından farklı noktalarda duran iki grup sanatçıdan bahsetmek mümkün:

• Temeli halk müziği olan, bağlamayı ana çalgı olarak kullanan, devrimci hatta militanca söyleme sahip sanatçılar.

• Yerel kültürden beslenerek evrenseli yakalama iddiasında olan; müzikal örgüde çoksesliliği, içerikte şiirsel ve dolaylı bir üslubu benimsemiş olanlar.

İki grupta da, her biri ayrı bir yazının konusu olabilecek saygıdeğer sanatçı ve gruplar var. Onları altta kalan alana sıkıştırmayıp, önümüzdeki iki haftada ele alalım...

GELECEK HAFTA: “Sazı silah, sözü mermi olanlar!”

DİNLEYİN DİNLETİN

80’lere giremedik bugün. Listemiz “80 öncesine mi dönmek istiyorsun” diyenlere gelsin. E, bir yanıyla fena olmazdı; bakın ne güzel şeyler var...

» Ruhi Su - Mahsus Mahal
» Kerem Güney - Bu Memleket Bizim
» Zülfü Livaneli - Atlının Türküsü 
» Fikret Kızılok - Vurulmuşum
» Cem Karaca - Parka
» Selda Bağcan - Yuh! Yuh! 
» Timur Selçuk - Dönek Türküsü
» Edip Akbayram - Analara Kıymayın Efendiler
» Ali Asker - Ocaklar
» Melike Demirağ - Yarın

Wow this is a nice lesson. So many names Turkey lovers should know better.

Like the writer says the protest musicians seem to represent two groups, those who are part of the international left-wing movement which took place in the 1970´s (or that is how it sounds to me) and those abdals who adapted a social tone into their very traditional message. I never thought of Neşet Ertaş or Musa Eroğlu as protest singers but little I know.

Many thanks, thehandsom. I hope you continue this introduction.

Thanks for the post. I thought this writer´s column is quite interesting and showing much more ´internals of the Turkish music and the Turkish culture´. Also the writer´s generilisation or short summary of the Turkish folk music might give  Turkish culture entusiasts a short cut. There is a whole history, a period in history out there and the writer has been trying to shed a light on it.  

I will try to continue..

But to be honest, each of those links, each of those songs can be a subject to single articles.. Take Ruhi Su and his Mahus Mahal for example. Mahus mahal means ´special location´ but it is a nick name of the very small cells in jails where Ruhi Su stayed in 1952 and composed that folk song for his wife to be ´Sidika´. (the other nick name for mahus mahal is ´tabutluk´ -a cell when prisoners try to sit, prisoner´s knees and back would touch the walls)  And because of that song there is a magazin called ´Mahus Mahal´ -http://www.mahsusmahal.com/

Last week I shortly summarized the history of Anatolian protest songs, remembered great masters from Pir Sultan Abdal, Köroğlu and Dadaoğlu to Âşık Veysel and Ruhi Su and mentioned the town trubadures of the 1970’s as a part of the evolution of our poet tradition.

After evoking memories of the musical darkness of the beginning of the 1980’s I pointed out that a new era of protest music began in 1983 and said: “The opposition artists who became famous after the 1980 coup can be deployed into a number of subcategories. But we can roughly talk about two different groups which had chosen a different standpoint what comes to their musical composition and language.”

The first one of them is the group of artists whose grounding was in the folk music, who used bağlama as their main instrument and who expressed their ideas in a revolutionary, even militant way.

The other group then: they were those who while nourished by the local culture acquired their substance from the world-wide culture, who had adopted polyphony as their musical texture and who used poetic, nonstraightfoward style in expressing their message.

Those Who Used the Saz as Their Weapon,

Words as Their Bullets 

This week and the next I will talk about some artists of the first group, those who used the saz as their weapon and words as their bullets. I will not tell their stories in the classical biographic format but from the point of view of how they have made an impression to me emotionally. “The word” was the prominent element in the products of this mainstream for whom the media approved of the naming “authentic music”. There were many things that had to be told, many things to feel angry about and this was their priority. Instrumentation and lyrics were elements that could be neglected from time to time. What created a difference between the artists of this type was composition of the melodies. Sure everyone had the poetry books of Nâzım Hikmet, Enver Gökçe, Ataol Behramoğlu, Ahmed Arif, Ahmet Telli and Adnan Yücel. But not every musician could get through the difficult task of composing poetry as it should have been and as the artists I describe in this series did. 

Ahmet Kaya lived far away from the country he loved dearly, he was unhappy and said an early fairwell to life. “His prosody is unsound”, “out of tone at times”, “inserted arabesque into the revolutionary culture” they said about him. Some critics were right also. However, Kaya had an amazing gift of composing melodies. He managed to provide complicated poems with very powerful melodies. His first album, Ağlama Bebeğim, sold only a few hundred copies. And the splendid Acılara Tutunmak was published in the same year. In this album Kaya used many Hasan Hüseyin Korkmazgıl’s poems. Even if the following album Şafak Türküsü with its songs and musical composition makes the listener long for the previous one the title-track of the album gave Kaya the reason to reach out for different walk of life: “I am not a leftist but I love this man’s lines, my friend!” The artist who had got to the top of music charts with the album An Gelir harshened his style with pieces like Yorgun Demokrat and Başkaldırıyorum. In this period, Yusuf Hayaloğlu with his poems and the master arranger Osman İsmen with his arrangements became each an important factor in Kaya’s music. His later albums always brought forth those two. Şarkılarım Dağlara which took in the song Saza niye gelmedin once more  -  in contradiction with its name  -  took all strata into its arms. Kaya’s last studio album, Dosta düşmana karşı is actually one of his greatest albums. Siz yanmayın, the only new song on his posthumously published collection album Hoşçakalın Gözüm was his reproachful farewell. Even though Ahmet Kaya can be criticized in many ways, he is imbedded in ouf music history as an extraordinary artist. I hope his grave will also be replaced in his own country as soon as possible.

As a person who is not a loyal listener I take shelter in the approval of loyal listeners and here I go…Grup Yorum took elements from the Nuova Canción (New Song) movement which was born in Latin America, connected them with the protest music culture of Anatolia and brought forth productions on this line. This band was established in 1985 by Kemal Sahir Gürel, Tuncay Akdoğan, Metin Kahraman and Ayşegül Yordam who were friends from the university. After a year they produced the album Sıyrılıp Gelen which together with its follower Haziranda Ölmek Zor attracted great attention. That is because they were just gorgeous albums. In 1989 the group published first Türkülerle, then Cemo which in my opinion was their last great album. Cemo, which was supported by the master composer Tuğrul Karataş was the peak point in the musicality of Grup Yorum. They were the ”Inti Illimani of Anatolia” back then. Gel ki Şafaklar Tutuşsun ment the beginning of a period of stagnation for the group  -  for me a period of distancing from it. Certainly there were beautiful songs even in their later albums. But the changing language and musical composition in time also changed the listener profile of Grup Yorum. When the mastermind of the band, Kemal Sahir Gürel, in 1997 left the group I began to feel a stranger to the group for various reasons. As a result, be it even with different members, the group’s finishing 28 years and with its young members gathering a congregation of tens of thousands to stadiums is what I mean. Whatever, there is no one who sings Çav Bella  -  the song created against the fascism of Mussolini  -  or Unitad Popular’s propaganda song Venseremos like Grup Yorum does. Happy 28 years more.

Next week: More revolutionary artists  -  Arif Kemal, Haluk Özkan, Grup Merhaba...

AUTHOR: Hakan Töre

SOURCE: http://www.taraf.com.tr/hakan-tore/makale-12-eylul-sonrasi-muhalif-muzik-2.htm

TÜRKÇESİ:

Geçen hafta, “Anadolu’nun isyankâr türküler tarihi”ne kısaca değinmiş; Pir Sultan Abdal, Köroğlu, Dadaloğlu’ndan Âşık Veysel’e, Ruhi Su’ya büyük ustaları anmış ve ozanlık geleneğinin geçirdiği evrim içinde 70’lerin “kentli âşıklar”ından bahsetmiştim.

80’lerin başındaki müzikal karanlığı hatırlattıktan sonra 1983’te protest müzikte yeni bir dönemin başladığını belirtmiş ve “12 Eylül sonrası adını duyuran muhalif sanatçıları pek çok alt kategoriye konuşlandırabiliriz. Ama en basit ayrımıyla, müzikal yapı ve dil açısından farklı noktalarda duran iki gruptan bahsetmek mümkün” demiştim.

Bunlardan ilki... Temeli halk müziği olan, bağlamayı ana çalgı olarak kullanan, devrimci hatta militanca söyleme sahip sanatçılar.

Diğeri ise... Yerel kültürden beslenerek evrenseli yakalama iddiasında olan; müzikal örgüde çoksesliliği, içerikte şiirsel ve dolaylı bir üslubu benimsemiş olanlar. (Onları iki hafta sonraki yazıda ele alacağım.)

Sazı silah, sözü mermi olanlar

Bu ve gelecek hafta ilk grubun bazı sanatçılarından, “sazı silah, sözü mermi olanlar”dan bahsedeceğim. Lakin onları klasik biyografi formatında değil, duygu hafızamda yer ettiği hâlleriyle anlatacağım. Medyanın “özgün müzik” tanımını uygun gördüğü bu akımın ürünlerinde öne çıkan unsur “söz”dü. Anlatılacak, kızılacak çok şey vardı ve öncelik buydu. Orkestrasyon ve yorum, zaman zaman ihmal edilebilecek unsurlardı. Bu türün sanatçıları arasında farkı yaratan, melodi üretimiydi. Yoksa herkeste vardı Nâzım Hikmet, Enver Gökçe, Ataol Behramoğlu, Ahmed Arif, Ahmet Telli ve Adnan Yücel’in şiir kitapları. Ama her müzisyen, şiir bestelemek gibi çok zor bir işin altından bu seride anlatacağım sanatçılar gibi layıkıyla kalkamazdı.

Ahmet Kaya: Çok sevdiği ülkesinden uzakta, mutsuz ve erken vedalaştı hayatla... “Prozodisi bozuk” dendi, “detone oluyor” dendi, “devrimci kültüre arabeski soktu” dendi. Kimi eleştiriler haksız değildi. Ama şu var ki, müthiş bir melodi üretme yeteneğine sahipti. Bestelenmesi zor şiirlere çok güçlü melodiler giydirdi... İlk albümü Ağlama Bebeğim yalnızca birkaç yüz adet alıcı bulmuştu kendine. Lakin önce yasaklanıp sonra aklanmasıyla satışlar patladı. Ve aynı yıl muhteşem Acılara Tutunmak yayınlandı. Albümde ağırlıkla Hasan Hüseyin Korkmazgil şiirleri kullanılmıştı. Ardından gelen Şafak Türküsü şarkıları ve müzikal yapısıyla öncekini aratsa da, albümle aynı adı taşıyan parça onun farklı kesimlere de ulaşmasını sağladı: “Ben solcu değilim ama adamın şarkılarını seviyorum arkadaş!” An Gelir ile yine müzik listelerinin tepelerine çıkan sanatçı Yorgun Demokrat ve Başkaldırıyorum ile üslubunu sertleştirdi. Bu dönemde Yusuf Hayaloğlu şiirleriyle, usta aranjör Osman İşmen düzenlemeleriyle onun müziğinde önemli birer unsur olmaya başladı. Sonraki albümleri de bir veya birkaç şarkıyla kendinden bahsettirdi hep. Saza Niye Gelmedin ’i barındıran Şarkılarım Dağlara ile, adına tezat şekilde bir kez daha her kesimi kucakladı. Son stüdyo albümü, Dosta Düşmana Karşı ise en iyi albümlerinden biriydi. Ölümünden sonra yayınlanan derleme albüm Hoşçakalın Gözüm’deki tek yeni şarkı Siz Yanmayın, onun sitem dolu vedasıydı... Eleştirilebilecek pek çok yönü olsa da, Ahmet Kaya müzik tarihimizdeki yerini almış özel bir sanatçı. Umarım mezarı da, ülkesindeki yerini alır en yakın zamanda.

Grup Yorum: Sadık dinleyicisi olmayan biri olarak, sadık dinleyicilerinin hoşgörüsüne sığınıyor ve başlıyorum... Latin Amerika çıkışlı “Nueva Canción” (Yeni Şarkı ) akımının unsurlarını Anadolu’nun protest müzik kültürüyle birleştirmiş ve ilk döneminde bu çizgide ürünler vermiştir. Üniversiteden arkadaş olan Kemal Sahir Gürel, Tuncay Akdoğan, Metin Kahraman veAyşegül Yordam’ın 1985 yılında kurduğu grup, bir yıl sonra Sıyrılıp Gelen ’i çıkarır. Bu ve ardından gelen Haziranda Ölmek Zor büyük ilgi görür; zira muhteşem albümlerdir. Ekip 1989’da önce Türkülerle, sonra bana göre son büyük albümleri olan Cemo’yu yayınlar. Usta kompozitör Tuğrul Karataş’ ın destek verdiği Cemo, grubun müzikalitesinde zirve noktasıdır. Onlar o zamanlar, Anadolu’nun Inti Illimani’sidir... Gel ki Şafaklar Tutuşsun grup için duraklama, benim için gruptan uzaklaşma döneminin başlangıcıdır. Elbette sonraki albümlerinde de güzel şarkılar vardı. Ama zaman içinde değişen dil ve müzikal yapı, grubun dinleyici profilini büyük ölçüde değiştirdi. Ekibin beyni Kemal Sahir Gürel’in 1997 yılında ayrılmasıyla Grup Yorum için, çeşitli nedenlerle benim yabancısı olduğum başka bir dönem başladı... Sonuç olarak, farklı elemanlarla da olsa 28. yılını deviren ve genç üyeleriyle stadyumlara onbinlerce insanı çeken bir topluluk sözkonusu. Ayrıca Mussolini faşizmine karşı yükselen Çav Bella ’yı, “Unitad Popular”ın (Halk Cephesi) propaganda şarkısı olan Venseremos ’u onlar gibi söyleyen yok. Nice 28 yıllara...

GELECEK HAFTA: Devrimci sanatçılara devam; Arif Kemal, Haluk Özkan, Grup Merhaba...

Abla you are awesome..

I will add more links to your wonderful translation!!

Actually, I thank you for expanding the Turkish culture lovers horizon.

I think if we can complete the whole series, maybe we add all as a column so that they can be found easily..

Protest music after the Coup (12 September 198 -III

Last two weeks, I investigated the history of the protest music in Anatolia and I looked at the evolution of the rebellious songs in the context of folk singers. Then, while I categorized the protest music forms into two different categories, I started to tell about  "singers who had  revolutionary rhetoric and using the traditional folk music as their foundation"  with Ahmet Kaya and Grup Yorum. This week I will continue with the names that  can be added to the the came category, despite having some differences.  

I should say first of all: the names I am giving would stand up amongst the revolutionist singers during that period. Others, very similar to those two, did not make to the large crowd of people and span into the time as much as they did. But during the bombardment of ´unique music´ from Unkapani -the pace where Turkish music industry lives´, we met very valuable singers, listened to very beautiful albums. Lets talk  about them as long as we have enough space here today.


Arif Kemal : When he released the album, ´Red Turkuleri-1´(-Rejection songs-1), he was mentioned as ´he is a new Ahmet Kaya´. But in fact, Ahmet Kaya was a mad Anatolian breed; and unrefined rebel, he was  "brother Ahmet". On the other hand, Arif Kemal was a naive, a calm opposition who was staying within the limits of his academic music education. The album was really beautiful. The songs "Gece gelen konuk" - guest who came at night- from Yağmur Atsız and "Bu ask Burada biter"-this love finishes here- from Ataol Behramoglu,  with  Arif Kemal´s brilliant compositions were in this album. The strong songs like Lyric-composition from Kemal himself "Vururlar, Asma Altı, "Öfkem" and lyrics from Kenan Ercan "Kanayan" were extra delights. In fact, red Turkuleri was a collection project in which each album would be given to a different singer. But because of Arif Kemal´s performance, they continued the series with him but unfortunately with its  unflattering songs and specially with its  crappy arrangements they released  Red Turkuleri-2 . Then fortunately a few months later, came  Red Türküleri-3, containing  very beautiful songs: The song  "Asıl Adalet"  removed the disappointment. Musical touches of master composer, Tugrul Karatas, were obvious in the album in which lyrics of Nâzım Hikmet, Paul Éluard, Bertolt Brecht and Hasan Hüseyin Korkmazgil were used. Arif Kemal who did not make another album after Red Türküleri-4 which was consist of concert recordings, have been a music teacher abroad for a long time. I hope the singer Arif Kemal whose real name is  Arif Karakale, comes back to his country soon and makes  Red Türküleri-5,  not depraving us  from his talents any longer.


Haluk Özkan: We met him with "Vira Bismillah". Then we loved him with two magnificent albums called "Dost Dost İlle Kavga"and "İdam Gecesi". The singer who gave life to beautiful compositions with his extraordinary voice, he showed a rebellious posture with his albums during 1980s. He changed his tone with the album  ´Deli Sevda´. But again he did lovely works, in fact with his second tune, he become more famous. The singer released the album ´Mutlu Aşk Yoktur ´ in 2011.

Grup Merhaba: Consisting of the names Cem Doğan, Göksun Doğan, who also worked for  Ezginin Gunlugu, Varol Bulut, Birsel Acar ve Ali Bülbül, the group´s album Memleketim  is for archiving. The song made by Cem Doğan for the poem ´Acıyı Bal Eyledik´  from Hasan Hüseyin Korkmazgil  is an amazing composition. The album also contains the beautiful songs like Ertuğrul Ağıtı, Memleketim, Ağıt and Ne Fayda. Unfortunately the group could not repeat the   same performance after the first album and split.


Ferhat Tunç  : the singer, who made  the album with Kizilirmak, called ´Bu Yürek Bu Sevda Var İken´ which himself referred as ´carrying the signs of objections to coup of 1980´, in germany -where he went in 1979- made his name known to the large crowd with the album ´Vurgunum Hasretine´  ,  released in 1986. The songs Kerem Gibi, Vurgunum Hasretine, Söyleyin Ağlamasınlar and  Birleşir Ellerimiz were loved very much.  The singer who continued with the albums, Ay Işığı, Yana Yana and Yaşam Direnmektir, got some negative reaction from his loyal listeners because he changed his direction during the period while he worked with Prestij Müzik . Fehat Tunch who made 20 albums and still continues with his music, explained his philosophy as ´life is resisting´ in an interview he gave to daily Taraf´s "20 questions" section.

Grup Baran: They almost exploded with the album Yediveren in the end of 80s. The song, Istanbul, lyrics from Vedat Türkali  , entered amongst the classics in this type of music. But  after releasing their second album ´Kuytuda Başak´ they split and the founder of the group Onur Akin started to work by himself.



Gülhan: Gulhan Tabak who used his first name in his albums, he had quite a good number of listeners with the albums Çiçek Annem and Gözyaşları da Çiçek Açar. I don´t know the first one but  Gözyaşları da Çiçek Açar was a lovely album. Especially the song which gave the name to the album, was so intense that it could make a mess out you.

Hasret Gültekin: he realesed his album, Gün Olaydı  ,  when he was only 16. The singer who then, made the album Rüzgârın Kanatları too, kept singing with his beautiful voice until he got murdered in Hotel Madımak  in July  1993.

The source:  http://www.taraf.com.tr/hakan-tore/makale-12-eylul-sonrasi-muhalif-muzik-3.htm

Önceki iki hafta, Anadolu’da muhalif müziğin geçmişini incelemiş; ozanlar ve kentli ozanlar bahsinde isyankâr türkülerin evrimini ele almıştım. Sonrasında 80’li yıllarda ortaya çıkan protest akımı iki sınıfa ayırarak, “temeli halk müziği olan, devrimci söyleme sahip sanatçılar”ı anlatmaya Ahmet Kaya ve Grup Yorum ile başlamıştım. Bu hafta, bazı farklılıklarına rağmen aynı kategoriye dâhil edilebilecek isimlerle devam edeceğim.

Öncelikle şunu söylemek lazım: Dönemin devrimci sanatçıları arasında, yukarıda ismini andıklarım başka bir yerde durur. İkisinin çağdaşları, onlar kadar geniş kitlelere ve zamana yayılamadı. Lakin Unkapanı’nın “özgün müzik” bombardımanı arasında çok değerli sanatçılarla tanıştık, çok güzel albümler dinledik. Yerimiz yettiğince onlardan bahsedelim…

» Arif Kemal: 1987’de Red Türküleri-1 adlı albüm yayınlandığında “İşte yeni Ahmet Kaya” denmişti. Oysa Ahmet Kaya “deli” bir Anadolu çocuğuydu; dobra isyankârdı, “Ahmet Abi” idi; Arif Kemal ise naif, akademik müzik eğitiminin çizdiği sınırlar içinde sakin bir muhalifti. Albüm gerçekten çok güzeldi. Yağmur Atsız’ın Gece Gelen Konuk ve Ataol Behramoğlu’nun Bu Aşk Burada Biter şiirleri, Arif Kemal’in enfes besteleriyle bu albümde yer alıyordu. Söz-müziği Kemal’e ait olan Vururlar, Asma Altı, Öfkem ve sözlerini Kenan Ercan’ın yazdığı Kanayan gibi güçlü şarkılar da cabası. Aslında Red Türküleri, her albümünde başka bir sanatçıya yer verilmesi planlanan bir koleksiyon projesiydi. Lakin Arif Kemal’in performansı üzerine seriye onunla devam edildi ve maalesef şarkılarıyla, ama özellikle düzenlemeleriyle pek de parlak olmayan Red Türküleri-2 yayınlandı. Neyse ki birkaç ay sonra, çok güzel parçalar barındıran Red Türküleri-3: Asıl Adalet o hayal kırıklığını dağıttı. Nâzım Hikmet, Paul Éluard, Bertolt Brecht ve Hasan Hüseyin Korkmazgil şiirlerinin kullanıldığı albümde usta kompozitör Tuğrul Karataş’ın müzikal dokunuşları kendini belli ediyordu. Konser kayıtlarından oluşan Red Türküleri-4’ten sonra albüm yapmayan Arif Kemal, uzun süredir yurtdışında müzik öğretmenliği yapıyor. Asıl adıArif Karakale olan sanatçı umarım en yakın zamanda memlekete döner ve bestecilik yeteneğinden bizi daha fazla mahrum etmeyerek Red Türküleri-5’i çıkarır.

» Haluk Özkan: Onu Vira Bismillah ile tanıdık. Ardından gelen Dost Dost İlle Kavga ve İdam Gecesi adlı iki muhteşem albümle çok sevdik. Güzel bestelerine olağanüstü sesiyle hayat veren sanatçı, 80’li yıllarda yaptığı albümlerde protest bir duruş sergiliyordu. 1994’te yayınlanan Deli Sevda ile birlikte üslubunu değiştirdi. Ama yine güzel işlere imza attı, hatta ikinci döneminde daha tanınır hâle geldi. Sanatçı en son 2011 tarihli Mutlu Aşk Yoktur adlı albümü çıkardı.

» Grup Merhaba: Ezginin Günlüğü ile de çalışmış olan Cem Doğan ile Göksun Doğan, Varol Bulut, Birsel Acar ve Ali Bülbül’den oluşan grubun Memleketim adlı albümü arşivliktir. Cem Doğan’ın, Hasan Hüseyin Korkmazgil’in Acıyı Bal Eyledik şiirine yaptığı beste harikadır. Albümde ayrıca Ertuğrul Ağıtı, Memleketim, Ağıt ve Ne Fayda gibi çok güzel şarkılar vardır. Grup, ne yazık ki sonrasında ilk albümün performansını yineleyememiş ve dağılmıştır.

» Ferhat Tunç: 1979 yılında gittiği Almanya’da Kızılırmak ve kendisinin “12 Eylül’e itirazın izlerini taşıyor” dediği Bu Yürek Bu Sevda Var İken adlı albümleri hazırlayan sanatçı, adını geniş kitlelere 1986 yılında yayınlanan Vurgunum Hasretine ile duyurdu. Albümde yer alanKerem Gibi, Vurgunum Hasretine, Söyleyin Ağlamasınlar ve Birleşir Ellerimiz çok sevildi. Ay Işığı Yana Yana ve Yaşam Direnmektir albümleriyle yoluna devam eden sanatçı, Prestij Müzik ile çalıştığı dönemde çizgisinden kaydığı gerekçesiyle sadık dinleyicilerinin tepkisini çekti. 20 albüme imza atan ve müzik çalışmalarını sürdüren Ferhat Tunç, Taraf’ın “20 Soru” köşesi için verdiği röportajda hayat felsefesini “yaşamak direnmektir” olarak açıklamıştı. 

» Grup Baran: 80’lerin sonunda Yediveren ile adeta patladı. Albümde yer alan ve şiiri Vedat Türkali’ye ait olan İstanbul, bu türün klasikleri arasına girdi. Gelgelelim ikinci albümleriKuytuda Başak’ı çıkardıktan sonra dağıldılar ve grubun kurucusu Onur Akın solo çalışmalara başladı. 

» Gülhan: Albümlerinde ilk ismini kullanan Gülhan Tabak, Çiçek Annem ve Gözyaşları da Çiçek Açar ile hatırı sayılır bir dinleyici kitlesi edindi. İlkini pek bilmiyorum ama Gözyaşları da Çiçek Açar çok güzel bir albümdü. Özellikle albüme adını veren şarkı adamı darmadağın ederdi, öylesine çarpıcıydı.

» Hasret Gültekin: Henüz 16 yaşındayken Gün Olaydı albümünü çıkarmıştı. SonrasındaRüzgârın Kanatlarında’ya imza atan sanatçı 2 Temmuz 1993’te “Madımak Oteli”nde katledilene kadar güzel sesiyle güzel türküler söylemeye devam etti.

*

GELECEK HAFTA: Muhalefet ve müzikal arayışlar...

thehandsom I like it.

I was wondering why Gülhan Tabak was repeating the word "çamaşır" in Gözyaşları da çiçek açar. It led me to the poem of Abdülkadir Bulut.

In this bunch, my favorites are Istanbul from grup Baran (great lyric and such a good music). But also from the same album salkim sogut   and "memleketim" from "grup merhaba".

Protest Music After the 1980 Coup (4)

After we missed last week due to reasons which were beyond my power I now in this series begin to examine the category of those artists whom I separated from the group of revolutionarists and whom I defined as “opposition artists who while nourished by the local culture acquired their substance from the world-wide culture, who had adopted polyphony as their musical texture and who used a poetic, nonstraightfoward style for expressing their message”.

Those who belong to this group have a few specialities in common. First of all, as a natural result of their musical quest they were all groups. Another thing is, compared with those artists whe have told about in the last few weeks, that these artists reached narrower walks of life in the 1980’s. Their language and ways were not addressed to everyone but to people who we can call educated, especially university students. But  -  on those days that we are discussing here  -  they were respectable artists who did not fit into the molds the music industry of Unkapanı or the media had to offer for them and who struggled to protect their own ways and rebellious identities by keeping away from commencial concerns.

You know very well most of the groups I am going to introduce. That is why  -  with the exception of not so well known groups  -  I have no intention to tell each one’s classical biography. Let us look at them from the standpoint of what their connection is with our present topic.

Yeni Türkü

Yeni Türkü was the first representative of the Latin American origin “Nueva Canción” (New Song) movement in Turkey. Buğdayın Türküsü (‘the song of the wheat’ ) which came on the market in 1979 was their most political album. There were revulutionaly style songs like Mahpushane Kapısı (‘the prison door’ ), Beyazıt Meydanı’ndaki Ölü (‘death at the Beyazıt square’ ) and İşçi Marşı (‘workers’ march’ ) on this album which mostly consisted of Selim Atakan’s melodies. Sardunya’ya Ağıt (‘requiem for the pelargony’ ) and Sonbahar çizgiler (‘autumn lines’ ) also known as ”Mamak türküsü” which came out with different compositions in the later albums were actually central parts of the Buğday Türküsü album which had been banned and withdrawn from the market. It was a kick-back, the style unavoidably softened a little but the group still kept the critical tone of its voice: Akdeniz Akdeniz (‘Mediterranean, Mediterranean’ ), published in 1983, took in songs like Telli Telli (‘crane crane’ ) and Çember (‘circle’ ) which conveyed the pains of their era. In this album the group’s cooperation with Murathan Mungan took its first steps. In my opinion, Günebakan (1986) (‘sunflower’ ) is Yeni Türkü’s most beautiful album. It began to demontstrate Derya Köroğlu’s value as a melody maker and introduced gorgeous songs like Rüzgar (‘wind’ ), Göç (‘migration’ ), Yaprak dökümü (‘leaf cast’ ), Kalırsa bir soru (‘if there is still a question’ ) and Başka Türlü bir Şey (‘something else’ ). While Göç Yolları (‘migration paths’ ) and Dönmek (‘returning’ ) from the 1987 album Dünyanın Kapıları (‘gates of the world’ ) and Haydı Gel (‘come’ ) and Fırtına (‘storm’ ) on Yeşilmişik (‘we were apparently green’ ) which saw daylight one year later represented the revolutionary identity of the Yeni Türkü, at the same time songs like Resim (‘picture’ ), Yağmurun elleri (‘hands of the rain’ ) and Destina ensured that the audience of the group widened rapidly.

After the album Yeşilmişik changes happened in both the assembly and the style of Yeni Türkü. Vira Vira from 1990 in fact was an album which says ”enough rebeldom, dissidence and political stand for now”. Certainly every era sets its own conditions, you cannot always use the same words. But together with this album, the group hid their rebellious character in their back pocket, just to be taken out occasionally, when requested in concerts. Yeni Türkü entered into the times of Yepyeni Türkü  -  “the brand new song”.

What followed it was inner disagreements in the group, separations, but still more albums with beautiful songs which carry us out of our theme, though. As a listener, I love the composer Derya Köroğlu very much, but his current group is not Yeni Türkü any more. Yeni Türkü has had its day.

Çağdaş Türkü 

First of all, I want to remember Eftal Küçük who left us in 2003 and Erkan Oban, who was the founder of the group. Küçük died in May last year. He used to be a member of Yeni Türkü: he played the bouzouki, the kemancha and the guitar in the albums Akdeniz Akdeniz, Film Müzikleri and Çekirdek Sanat Evi Resitali. When Yeni Türkü moved from Ankara to Istanbul in 1984, he decided to take another road and established Çağdaş Türkü (‘the modern song’ ) in the beginning of the year 1985. His companions in the group were Erkan Oban, fretless bassguitar, Tolga Çandar, bağlama, and Bahadır Suda, keyboard instruments. They had no solists. Eftal first tried to sing himself but as it did not work he began to search for a singer. He found out what a beautiful voice Tolga Çandar had. The group was complete. And it was so complete that soon enough they made the album Bekle Beni (‘wait for me’ ). Rami Kıslası (‘Rami barracks’ ), Bekle beni and Kenar Mahallede Bir Pazar Günü (‘one Sunday in the suburb´ ) which was played in Yeni Türkü’s concerts also before 1984 took their place in this album and became impressive examples of the protest music of those days. After one year a new album called Delikanlıya came out. Even though the influence of the first one was obvious it had beautiful hopeful new songs: Delikanlıya Türkü (‘song for the young man’ ), Oradayım Şimdi (‘I am there now’ ), Yeryüzü Aşkın yüzü oluncaya dek (‘until the surface of earth will be the surface of love’ ). Unfortunately Delikanlıya was the last thing the group made. Eftal Küçük began to work as an engineer, Tolga Çandar started his solo career and published the album Türküleri Ege’nin in the same year. Erkan Oban continued to create music with other musicians. Bahadır Suda had left the group already after Bekle Beni. Çağdaş Türkü made sincere songs which were painful but also hopeful about the future. They preferred poetic language to slogans. Even though they published only two albums, they are an important part of the history of our protest music. 

TÜRKÇESİ ŞURADA:

12 Eylül sonrası muhalif müzik (4) 

Elde olmayan nedenlerden ötürü geçen haftayı boş geçtikten sonra, daha önce “Yerel kültürden beslenerek evrenseli yakalama iddiasında olan; müzikal örgüde çoksesliliği, içerikte şiirsel ve dolaylı bir üslubu benimsemiş muhalif sanatçılar” ” tanımıyla devrimci ozanlardan ayırdığım kategoriyi incelemeye başlıyorum seride.

Bu sınıfa giren isimlerin bazı ortak özellikleri var. Öncelikle, müzikal arayışların doğal sonucu olarak hepsi “grup”. İkincisi, önceki haftalarda anlattığımız sanatçılarla karşılaştırdığımızda 1980’li yıllarda daha dar bir kesime ulaşmış olmaları. Dil ve tarzları herkese değil, “mürekkep yalamış” diye tabir edilen insanlara, özellikle de üniversite öğrencilerine hitap ediyordu. Ama -ele aldığımız dönemde- Unkapanı ve medyanın dayattığı kalıplara itibar etmemiş, ticari kaygılardan uzak kalarak tarzlarını ve muhalif kimliklerini korumaya çabalamış saygıdeğer sanatçılardı bunlar.

Anlatacağım grupların çoğunu yakından tanıyorsunuz. O nedenle -daha az bilinen ekiplerinki istisna olmak üzere- klasik birer biyografi metni değil yazacaklarım. Konumuzla ilişkileri ne, ağırlıkla onlara bakalım...

» Yeni Türkü: Daha önce bahsettiğim Latin Amerika çıkışlı “Nueva Canción” (Yeni Şarkı ) akımının Türkiye’deki ilk temsilcisidir. 1979’da çıkan Buğdayın Türküsü, grubun en politik albümüdür. Çoğunlukla Selim Atakan bestelerinin yer aldığı yapımda Mahpushane Kapısı, Beyazıt Meydanı´ndaki Ölü ve İşçi Marşı gibi devrimci üsluba sahip şarkılar vardı. Daha sonra başka albümlerinde de yeni düzenlemelerle yer verdikleri Sardunya´ya Ağıt ile “Mamak Türküsü” diye bilinen Sonbahardan Çizgiler de, yasaklanan ve toplatılan Buğdayın Türküsü’nün önemli parçalarıydı... Darbe oldu, üslup ister istemez biraz yumuşadı ama onlar yine muhalifti: 1983’te yayınlanan Akdeniz Akdeniz, Telli Telli ve Çember gibi dönemin sancılarını anlatan şarkılar barındırıyordu. Ekibin Murathan Mungan ile işbirliği de bu albümle başladı. 1986’da çıkan ve Derya Köroğlu’nun besteci olarak ağırlığını hissettirmeye başladığı Günebakan; Rüzgâr, Göç, Yaprak Dökümü, Kalırsa Bir Soru ve Başka Türlü Bir Şey gibi şahane şarkılarla bana göre grubun en güzel albümüdür. 1987 tarihli Dünyanın Kapıları’ndaki Göç Yolları ve Dönmek, bir yıl sonra çıkanYeşilmişik’teki Haydi Gel ve Fırtına Yeni Türkü’nün muhalif kimliğini temsil ederken; Resim,Yağmurun Elleri ve Destina dinleyici kitlesinin hızla genişlemesini sağlıyordu.

Yeşilmişik’ten sonra grupta hem eleman hem de üslup değişikliği oldu. 1990 çıkışlı Vira Vira, Yeni Türkü’nün adeta “İsyan, muhalefet, politik duruş da bi yere kadar” dediği albümdür. Elbette her dönemin şartları farklıdır, söylenecek sözler aynı değildir; ama grup bu albümle birlikte, muhalif kimliğini -sadece zaman zaman, lazım olduğunda konserlerde çıkarmak üzere- arka cebine koymuş, “Yepyeni Türkü” çağına geçiş yapmıştır.

Sonrasında grup içi anlaşmazlıklar, ayrılıklar ve yine güzel şarkılar içeren lakin konumuzun dışına taşan albümler... Bir dinleyici olarak “bestekâr” Derya Köroğlu’nu çok seviyorum ama onun şu anki grubu, Yeni Türkü değil artık. Yeni Türkü, eskide kaldı.

» Çağdaş Türkü: Öncelikle, 2003 yılında aramızdan ayrılan Eftal Küçük ile grubun kurucusu olan ve bir yıl önce, mayıs ayında hayatını kaybeden Erkan Oban’ı rahmetle anıyorum... Eftal Küçük, Yeni Türkü’nün elamanıydı; Akdeniz Akdeniz, Film Müzikleri ve Çekirdek Sanatevi Resitali’nde buzuki, kemençe ve gitar çalmıştı. Yeni Türkü’nün 1984’te Ankara’dan İstanbul’a göç etmesiyle ayrı bir yol çizmeye karar verdi ve 1985’in başında Çağdaş Türkü’yü kurdu. Ekip arkadaşları; perdesiz basgitarın efendisi Erkan Oban, bağlamada Tolga Çandar ve klavyeli çalgılarda Bahadır Suda idi. Solistleri yoktu. Önce kendisi şarkı söylemeye çalışan, olmayınca arayışlara giren Eftal nihayet Tolga Çandar’ın ne denli güzel bir sese sahip olduğunu keşfetti. Grup tamamdı. Öyle tamamdı ki, çok geçmeden muhteşem Bekle Beni’ye imza attılar. Rami Kışlası, Bekle Beni ve 1984 öncesinde Yeni Türkü konserlerinde de söylenen Kenar Mahallede Bir Pazar Günü bu albümde yer alıyordu ve dönemin protest müziğinin çarpıcı örneklerindendi. Bir yıl sonra, ilkinin etkisine sahip olmasa da “umut eden” güzel şarkıların olduğu Delikanlıya adlı albüm geldi. Delikanlıya Türkü, Oradayım Şimdi, Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek ve Yolculuk yapımın dikkat çeken parçalarıydı... Ne yazık ki Delikanlıya grubun son ürünü oldu. Eftal Küçük mühendislik işlerine döndü, aynı yıl Türküleri Egenin başlıklı albümü çıkaran Tolga Çandar solo kariyerine adım attı. Erkan Oban başka sanatçılarla müziğe devam etti. Bahadır Suda Bekle Beni’den sonra ekipten ayrılmıştı zaten. “Yaralı ama geleceğe umutla bakan” içten şarkılar yorumlayan, sürüm kaygılarının yanına yaklaşmayıp sloganik değil şiirsel bir dili tercih eden Çağdaş Türkü sadece iki albüm yayınlamış olsa da, isyankâr müzik tarihimizin en değerli parçalarından biridir.

An amazing translation again. Infact, these groups particularly special to me. I have seen some of these singers/groups many time and possibly Yeni Turku is the group I have been in their concerts  the most. They were much more urban  for us when comparing with Ferhat Tunc or Hasret Gultekin. The way they descibed the life, much more suited to us then pastoral traditional folk songs. It is strange, the song from  Bugdayin Turkusu -you mentioned as mahpusane kapisi- we always reffered it as ´6 kadin´.

And of course the amazing ´Cagdas Turku´. Not very many Turks would even know them. But Rami Kislasi and ´kenar mahallede bir pazar gunu´ were as if they were written for people like me. -Years later. I managed to meet their singer Tolga Candar and amazingly, that night he sung for us until the morning. It was like a dream coming through. I told him so. 

Thanks for the translation.