In fact , there are different views on "buffering consonants" and there is not total agreement over this issue among linguists. And they called them different names.
Araştırmacılar, /y, ş, s, n/ ünsüzlerini 1. bağlama ünsüzü, 2. bağlantı ünsüzü, 3. bağlayıcı ünsüz, 4. bağlayıcı ses, 5. doldurma sesi, 6. geçiş sesi, 7. geçiş ünsüzü, 8. kaynaştırma harfi, 9. kaynaştırma sesi, 10. kaynaştırma ünsüzü, 11. koruma sesdeşi, 12. koruma sesi, 13. koruma ünsüzü, 14. yardımcı konsonant, 15. yardımcı ses, 16. yardımcı ünsüz gibi nüanslı terimlerle karşılamışlardır.
******************************
/ş, s, n/ ünsüzlerinin tarihi kaynaklarına işaret eden araştırmacılar, genel olarak, üleştirme ve ilgi eklerinden önce beliren /ş/ ve /n/ ünsüzlerinin, beş-er>be-şer; ben-in> be-nin şeklindeki hecelenişlerden bulaşma olduğu noktasında birleşmişlerdir.
******************************
Kişi iyelik ekinden önce görülen /s/ ile zamir /n/‟si olarak bilinen /n/ seslerinin kaynakları konusunda ise en net açıklamayı Talat Tekin yapmıştır. Talat tekin‟e göre, /s/, Ana Türkçede daha çok ünlü ile biten akrabalık adlarına eklenen bir çokluk eki kalıntısı; 3. kiĢi iyelik eklerinden sonra türeyen /n/, Ana Türkçedeki 3. kişi zamiri *in‟in kalıntısı; işaret zamirlerinden sonra türeyen /n/, bu zamirlerin tarihi süreçte düşmüş olan son sesidir. Yine Tekin‟e göre, zamir türeten -ki‟den sora türeyen /n/, ki‟nin parçasıdır. Kendi zamirinden sonra türeyen /n/ ise sözcüğün sonundaki /i/‟nin iyelik eki sanılmasından kaynaklanmıştır. /n/‟lerin geçtiği bu bağlamlar, {-(s)I(n)}; bun-u, bun-un, bun-ca…; {-ki(n)} Şeklinde gösterilmelidir.
******************************
Türkiye Türkçesinde, sadece su ve ne sözcüklerinden sonra ilgi ekinin, -(n)in yerine -(y)in şeklinde gelmesi konusunda; su ‟dan sonra gelen /y/ köke aittir, sözcük, suy-un veya heceleme gereği su-yun şeklinde ayrılmalıdır gibi açıklamalar yapılmış ancak ne-(y)in yapısı açıklanmamıştır.
******************************
|