Sonbahar gelmiþ ve kýþlaklara doðru göç baþlamýþ. Deli lakaplý Bekir Bacak ve Razaman Bacak´Ã½n, Akýþ Mehmet´in ve Pehlivan Mehmet´in katarlarý bir sýra olmuþ. Tüm yükleri ve yaz boyunca ürettikleri yað, peynir develerin sýrtýnda. Katarýn baþýný Pehlivan Mehmet´in karýsý Emine çekiyor.

Fatih Pýnar (Atlas Þubat 1999, sayý 71)

Eðer, develeri ve keçileriyle bin yýldýr yürüyen insanlarýn yürümesini yasaklayacaksak bunu baþka yasaklarla tamamlamak gerekecektir.
Örneðin, Urfa Sýra Geceleri´nde türkü söylemek de yasaklanmalýdýr, özellikle de ´Hele ninnoh olasan Allahýndan bulasan´ türküsü.
Yörüklerin çadýrlarda yaþamalarý da yasaklanmalýdýr. Onlarý uygar insanlar gibi apartman dairelerinde yaþarken görmek, muasýr medeniyet seviyemizin ortalamasýnýn yükselmesi bakýmýndan önemli olacaktýr.
Uzun hava söylemek de yasaklanmalýdýr. Zaten ne mutlu ki bize, uzun zamandýr radyolarda uzun hava çalýnmýyor. ´Ben bu dertten ölürsem, ölürsem aney, yar yaaaaaaaaaar´ türküsü, Sarýkeçililerin yürüyüþü gibi yasaklanmalýdýr. Özellikle daðlarla ilgili türküler, bu vatandaþlarýmýzý artýk býrakmalarý, unutmalarý gereken zamanlara çaðýrdýðý, yoldan çýkardýðý için susturulmalýdýr. Örneðin, ´daðlar duman böyle, geçti zaman böyle, yar benden umut kesmiþ, halým yaban böyle´ türküsü. Haksýz mýyým?

Sarýkeçililere de bundan böyle, sarý apartmanlýlar, sarý otomobilliler veya illa ismimizi deðiþtirmeyiz diyorlarsa eðer, withyellowgoats denilmelidir. Bu konuda kendi isim önerilerine de açýk olmak demokrasi kültürümüz ve Avrupa Birliði eþiðinde sabýrsýzca bekleþen milletimiz açýsýndan yerinde olacaktýr.

Microsoft ´spell check´inde bile çýkmayan Sarýkeçililerin develerini satmalarý, satýn alanlarýn da develeri bir an önce kesmeleri, devesiz, medeni, otomobil sporu bakýmýndan ilerlemiþ, araç trafiði bakýmýndan en üst seviyede, cümleyi þöyle toparlayayým ki, Türkiye Cumhuriyeti Karayollarý bakýmýndan gurur tablosu sunan ülkemizin önünde son engeldir.

Bu ülkenin bugünkü sahipleri tabii ki de onlar yürüdükleri için buradalar. Ama artýk yürüme zamaný deðil, daðda bayýrda yürüme devri geçti. Yürüyen merdiven çaðýnda, yürümek kadar medeniyetin uzaðýnda ne olabilir ki? Sarýkeçililer yürüdü diye bugün Türkiye ismi var, Türkler Avrupa kapýsýna kadar geldi, evet bunlarý doðru söylüyorsunuz, bunlarý tekrarlamanýn bir yararý yok ama artýk durma, oturma, düþünme, leylak boyalý odalarýmýzda bilgisayarý açma zamanýdýr.

Bu Sarýkeçililer de nereden çýktý? Türkiye´nin bir sürü önemli problemi varken, develer ve keçilerle mi uðraþacaðýz diyenler vardýr, onlara hak vermemek elde deðil. Sarýkeçililerle ilgili haberi Atlas´Ã½n son sayýsýnda okudum. Þöyle diyor haber:

´Bugüne ulaþan son göçerlerden Sarýkeçililer; binlerce yýldýr göçerek yaþýyorlar, binlerce yýlýn geleneklerini, bilgilerini taþýyorlar. Ama devlet, bu bilgilerin, görgülerin yok olmasýný engellemek amacýyla onlarý koruyup destekleyeceðine tam tersine yollarýný kesti; yerleþik hayata geçmeleri için baskýyý artýrdý.´

Ayný haberden öðrendiðimiz kadarýyla Anadolu´nun unutulmaya yüz tutan masallarýný yaþatmak için yürütülen Kayýp Masallar projesi baðlamýnda konu bir kez daha gündeme gelmiþ. ´Kayýp Masallar´ projesi Atlas ve Buðday Derneði ortaklýðýnda, Birleþmiþ Milletler Kalkýnma Programý ve Coca Cola ´Hayata Artý´ Gençlik Programý desteðinde gerçekleþiyormuþ. Proje kapsamýnda ilk olarak üç kiþilik ekip bir ay boyunca Anadolu´nun çeþitli yerlerini dolaþmýþ ve Yörüklere konuk olmuþ. Görüþtükleri arasýnda Sarýkeçililer de varmýþ. Göçerliði ýsrarla býrakmayan bu Yörük aþireti 71. sayýda Atlas´ta geniþ þekilde yer almýþ. Ancak Çaðlar Ýnce´nin getirdiði haberler, artýk onlarýn da yerleþik hayata geçmeleri için yollarýnýn kesildiðini gösteriyormuþ. Çaðlar þöyle anlatýyor:

´Gittiðimiz her Yörük köyünde, iskâna geçilen yýllara ait bir acý mutlaka vardý. Polatlý´ya baðlý Yaðcýoðlu köyüne ilk olarak 30 hane yerleþmiþ. Birinci senede 17 çocuk ölmüþ. Akþehir´in Cankurtaran köyü ise yerleþik hayata geçtikleri yýlý ´Gözyaþýmýz gözümüzde buz tuttu´ diye anlatýyor. Alýþýk olmadýklarý coðrafya ve yaþam tarzý, onlarý hava þartlarýna karþý bile korumasýz hale getirmiþ...´

Ekip ´Kayýp Masallar´ projesi için Ankara, Konya ve Mersin illerinde son 50, 60 yýlda yerleþik hayata geçen Yörükleri ziyaret etmiþ. Masallarý sadece 60 yaþýnýn üstündekilerin bildiklerine, onlarýn da yýllardýr anlatmadýklarý için unuttuklarýna tanýk olmuþlar. Ama Yörüklerin deyiþiyle ´deþeledikçe´ masallar bir bir su yüzüne çýkýyormuþ.

Masal dinleme devri nerede kaldý, ey sevgili okur, haber þöyle devam ediyor:

´Yolculuðumuzun son günlerinde göçerliði hâlâ sürdüren Sarýkeçililerle beraberdik. Mersin´in Aydýncýk ilçesinde sohbet döndü dolaþtý yine iskâna geldi. Devlet yine, herhangi bir ekonomik ve psikolojik altyapý hazýrlamadan Yörükleri yerleþik hayata geçirmek istiyordu. Aslýnda onlar da yýllardýr köþe kapmaca oynamaktan býkmýþtý. Yörüklerin artýk hareket edebilecekleri bir yer yoktu. Keçileri zarar verdiði için orman arazilerine giremiyorlardý. Köylerin yakýnýndan geçmek ya da geçici olarak konaklamak için muhtarlýklara para vermeleri gerekiyordu.´

Keçiler gerçekten ormana zarar veriyor mu? Çaðlar Ýnce, bu soruyu Aydýncýk´ta son kalan altý devesi ile göçe hazýrlanan Mehmet Can´a sormuþ, o da anlatmýþ: ´Bu davar Türkiye´den kesildi mi, orman da bitti. Aþaðýda bir yer var, davarý yasakladýlar, oraya davar girmiyor. Fakat geçenlerde orada yangýn çýktý, bitti orman. On bin davar girse o hale getiremez. Yazýn çamýn pürü, kuruyan otlarla birleþince, bir tutuþtu mu söndüremezsiniz. Davar olsa o otlarý yer, çamýn pürünü ezer, oraya bir çýðýr yapar; ormaný korur.´

Ey sevgili okur, bakýn haberin devamýnda, benim aklýma gelen öneri ne güzel uygulanmýþ, yemin ederim, bundan haberim olmadan o fikri ortaya atmýþtým. Haber þöyle:

Sarýkeçililerin bir kýsmý Karaman´da ´Sarý Evler´ adý verilen konutlara yerleþtirilirmiþ. Hacý Atar 77 yaþýnda ve beton binayý kabullenmemiþ. ´Altý sene oldu bu evi alalý, bir gece yatmadým daha, yakýna kurduðum çatmanýn (çadýr) altýnda yatarým...´

Þimdi Sarýkeçililer, seslerini duyurmak için bir þenliðe hazýrlanýyormuþ. Sarýkeçililer Yardýmlaþma Derneði ile Aydýncýk Belediyesi ve Aydýncýk Kaymakamlýðý´nýn düzenlediði þenlik 12-13 Nisan 2008´de yapýlacakmýþ. Dernek Baþkaný Pervin Çoban Sarvan, herkesi Aydýncýk´taki þenliðe ve Sarýkeçililere destek vermeye çaðýrýyormuþ.